آموزش پایتون را چگونه و از کجا شروع کنیم؟ (مقدمات پایتون)

برنامه نویسی چیست؟ همانطور که در مقالات پیشین گفته شد برنامه نویسی به تفکری گفته می شود که جهت عملی کردن آن نیاز به کد نویسی دارید.

زبان های برنامه نویسی به بخش های مختلفی از جمله زبان ماشین، زبان سطح پایین و زبان سطح بالا تقسیم می شود.

فرق زبان برنامه نویسی سطح پایین ( مانند زبان برنامه نویسی اسمبلی) و زبان سطح بالا (مانند زبان برنامه نویسی پایتون) در چیست؟

در زبان های برنامه نویسی سطح پایین سینتکس و کدنویسی بیشتر می باشد و به این صورت کلمات برای شما پر ابهام است و لازم است از کارکتر های خاصی استفاده نمایید و مزیت مهم آن نیز سرعت بالای آن می باشد.

در زبان های برنامه نویسی سطح بالا، کد های زبان خوانایی بیشتری داشته و به زبان آدمیزاد نیز نزدیک تر است. به این صورت شما بدون هیچ دانش مقدماتی می توانید زبان های سطح بالا مانند زبان برنامه نویسی پایتون را به راحتی یاد بگیرید. اما زبان های سطح بالا کندتر از زبان های سطح پایین می باشد.

 

چرا زبان های برنامه نویسی سطح بالا کند تر از زبان های سطح پایین می باشد؟

همانطور که می دانید زبان کامپیوتر صفر و یکی می باشد. یعنی منطق کامپیوتر به این صورت می باشد که یا مقادیر وجود دارند و یا وجود ندارند.

زبان های برنامه نویسی نیز بیشتر به زبان کامپیوتر نزدیک می باشند, به همین دلیل درک آن برای افراد تازه کار دشوار است.

جهت یادگیری و آگاهی از معنای کامپیوتر نیاز به یک مفسر وجود دارد. زبان های برنامه نویسی تفسیری یا به صورت مفسر است یا به صورت کامپایلر. کامپایلر ها برای ترجمه لازم است کل برنامع را به صورت کامل دریافت کند و سپس ترجمه کند. اما عملکرد مفسر به این صورت می باشد که به شما خروجی خط به خط می دهد و خط به خط اقدام به تفسیر برنامه می نماید.

زبان برنامه نویسی پایتون از نوع زبان مفسری و سطح بالا می باشد. به همین دلیل یک زبان برنامه نویسی کند می باشد.

زبان برنامه نویسی پایتون یکی از کاربردی ترین و مهم ترین زبان جهت یادگیری می باشد. زبان برنامه نویسی پایتون زبانی بسیار سطح بالا، شیء گرا، مفسر و همه جانبه می باشد که در سال ۱۹۹۱ در هلند و توسط Guido van Rossum طراحی ‌شده است.

زبان برنامه نویسی پایتون به دلیل متن باز بودن دارای کتابخانه های بسیار متعدد می باشد.

بسیاری از برنامه نویسان معتقدند بهترین زبان جهت یادگیری در سطح مقدماتی و برای مبتدیان زبان برنامه نویسی پایتون می باشد. به این دلیل که هدف زبان برنامه نویسی پایتون نوشتن کد های کم با خوانایی زیاد است. به این معنا که کد هایی که در پایتون در یک خط نوشته می شود در زبان دیگر مانند جاوا در ۵ خط نوشته می شود.

زبان برنامه نویسی پایتون دسترسی آسان دارد و در تمامی سیستم عامل ها نیز قابل نصب است زبان پایتون یک زبان فوق العاده قدرتمند و آسان به دلیل ویژگی هایی مانند تایپ پویا، مدیریت خودکار و حافظه و … می باشد.‌ در حال حاضر سه نسخه از زبان برنامه نویسی پایتون در دسترس است.

 

آشنایی با مهم ترین ویژگی های زبان برنامه نویسی پایتون

همانطور که گفته شد زبان برنامه نویسی پایتون به دلیل مفسر بودن آن جهت اجرا شدن احتیاجی به کامپایلر ندارد.

پایتون یک زبان برنامه نویسی تعاملی است و با نوشتن یک کد سریعا به شما خروجی می دهد. همچنین زبان برنامه نویسی پایتون یک زبان شیء گرا می باشد و به همین ترتیب از قابلیت هایی مانند شیء و کلاس و … بهره مند می باشد. پایتون به دلیل ویژگی Cross-platform  بودن آن در تمام سیستم عامل های قابل اجرا می باشدژ

زبان برنامه نویسی پایتون ساده ترین زبان جهت یادگیری می باشد به دلیل ویژگی هایی مانند عدم وجود دستور پیچیده و کلمات کلیدی کم و …

همچنین زبان برنامه نویسی پایتون در پروژه هایی مانند مدیریت سرور، نوشتن برنامه ها ساده، بازی، برنامه های موبایل، برنامه های تحت وب و … کاربردی می باشد.

 

آموزش نصب زبان برنامه نویسی پایتون

جهت کد نویسی در زبان برنامه نویسی ‌پایتون شما می توانید از محیط متنی و یا محیط گرافیکی استفاده نمایید. ما در این بخش ‌به شما نحوه نصب زبان برنامه نویسی پایتون در محیط متنی را آموزش خواهیم داد. به این دلیل که لزومی ندارد که برای یادگیری این زبان ساده از برنامه های پیچیده استفاده نمایید.

در صورتی که تمایل به یادگیری زبان برنامه نویسی پایتون در محیط برنامه نویسی حرفه ای دارید ابزار هایی مانند Eric Python IDE, Pycharm, IDLE, PyDev برای شما مناسب می باشند.

 

نحوه نصب زبان برنامه نویسی پایتون در سیستم عامل لینوکس

معمولا زبان برنامه نویسی پایتون بر روی سیستم عامل لینوکس به صورت پیش فرض قرار دارد.

جهت نصب پایتون در این سیستم عامل می توانید از دستور زیر استفاده کنید.

 

 نحوه نصب زبان برنامه نویسی پایتون در سیستم عامل ویندوز

در صورت تمایل به نصب زبان برنامه نویسی پایتون در سیستم عامل ویندوز لازم است بر اساس نیاز خود نسخه مناسب را از سایت Python.org دانلود نمایید.

 

نحوه نصب زبان برنامه نویسی پایتون در سیستم عامل مک

نصب زبان برنامه نویسی پایتون در سیستم عامل مک نیز مانند ویندوز بوده و تنها کافی است فایل مورد نظر خود را از سایت Python.org دانلود کنید و از آن استفاده نمایید.

 

آموزش نحوه ورود به محیط پایتون در سیستم عامل های مک و لینوکس

جهت وارد شدن به زبان برنامه نویسی پایتون در سیستم عامل های مک و لینوکس می توانید پنجره ترمینال را باز نموده و دستور Python را تایپ کنید.

سپس متن زیر برایتان نمایان می شود.

پس از آن دستور زیر را تایپ نمایید و اینتر را فشار دهید تا خروجی مورد نظر را دریافت کنید.

 

آموزش نحوه ورود به محیط پایتون در سیستم عامل ویندوز

استفاده از زبان برنامه نویسی پایتون در سیستم عامل ویندوز ممکن است موجب سردرگمی شما شود.

جهت کار با پایتون در محیط ویندوز شما نمی توانید دستورات را مستقیما بنویسید و مانند سیستم عامل مک و لینوکس خروجی بگیرید.

در این شرایط لازم است فایلی با پسوند py بسازید و کد های خود را داخل آن قرار دهید

سپس از پنجره ویندوز وارد آن پوشه شده و آن را اجرا کنید.

این کار را می توانید به شیوه زیر انجام دهید.

فایلی را در داخل Notepad به نام Megapaython.py ایجاد کرده و سپس در درون فایل دستور زیر را تایپ نمایید.

به این صورت وارد محیط خط فرمان می شوید.

سپس با کمک دستور cd وارد فایل ایجاد شده شوید.

سپس کلمه Python و نام فایل را تایپ نمایید.

برنامه چیست؟

برنامه در واقع ‌دنباله ای از دستورات می باشد که بر اساس طراحی از پیش تهیه شده برای ما کاری انجام می دهند.برنامه ها شامل بخش های ورودی، خروجی، ریاضیات، تصمیم ها و تکرار ها می باشد.

ورودی در برنامه مورد نظر شما با استفاده از کیبورد وارد می شود.

خروجی در راستای ورودی قرار دارد و با وارد کردن هر چیزی در برنامه یک خروجی دریافت می کنید.

ریاضیات: شما برای ساخت یک ماشین حساب از چهار عمل اصلی کمک میگیرید که به آن عملیات ریاضی گفته می شود.

تصمیم گیری در هر برنامه ای اصول و قواعد خاصی وجود دارد.

تکرار در ساخت یک برنامه ممکن است از برخی کد ها‌ به صورت تکراری استفاده شود

 

نحوه اشکال یابی در زبان های برنامه نویسی

بدون شک هر برنامه ای که ساخته شود ممکن است دارای مشکلات یا باگ هایی باشد. این باگ ها می تواند به دلیل اشتباه تایپی و … ایجاد شده باشد. شما به عنوان یک برنامه نویس وظیفه شناسایی و رفع این باگ ها را بر عهده دارید. همیشه شما باید یک قدم جلوتر از مصرف کننده برنامه خود باشید و همه خطاها و ارورهای احتمالی را پیش بینی کنید و برای آنها چاره ای بیندیشید تا برنامه خودش بتواند همه چیز از جمله حوادث غیرمترقبه را کنترل کند.

 

نوشتن برنامه در زبان برنامه نویسی پایتون

تا اینجای مقاله شما با اصطلاحات رایج و نحوه نصب زبان ساده و شیرین پایتون آشنا شده اید. جهت کار با این زبان لازم است همان طور که گفته شد آن را در سیستم عامل خود اجرا کنید.

جهت نوشتن یک متن ساده در زبان برنامه نویسی پایتون لازم است از کلمه print استفاده نمایید. به متنی که بین دو کتیشن قرار گرفته است، رشته و یا String گفته می شود.

پس از نوشتن خط زیر کد را اجرا نمایید.

به این صورت می توانید اولین برنامه در زبان برنامه نویسی پایتون را بنویسید 😉

جهت یادگیری بهتر زبان برنامه نویسی پایتون می توانید با دوره های آموزشی جامع و کاربردی مگاپایتون همراه باشید.

 

در این بخش با انواع داده و متغیر ها و عملگر ها و عملوند ها در زبان برنامه نویسی پایتون آشنا خواهیم شد در زبان های برنامه نویسی پایتون جهت کنترل مقادیر از داده مخصوصی استفاده می شود. هر کدام از این مقادیر دارای یک نوع می باشند.

در واقع می توان گفت در مثال زیر یک مقدار تولید نموده ایم.

هر مقدار دارای یک نوع می باشد. مثلا در مثال زیر مقدار ما string یا رشته نام دارد.

داده ها در انواع مختلفی مانند عدد صحیح، عدد اعشاری و … وجود دارند و آگاهی از مفهوم نوع داده نیز بسیار حائز اهمیت می باشد. جهت انجام عملیات متعدد بر روی داده لازم است از نوع داده آگاهی داشته باشید.

در مثال زیر به دلیل قرار گیری عبارت ها در کوتیشن، داده ها از نوع رشته ای بوده و محاسبات ریاضی درون کوتیشن ها نیز تا حدی فاقد مفهوم می باشد.

در مثال دوم به دلیل عدم وجود کوتیشن، مفسر نوع داده را عدد در نظر گرفته و ما در مواجهه با نوع داده ای عدد می توانیم از عملیات ریاضی استفاده نماییم.

 

آگاهی از نوع‌ داده در زبان برنامه نویسی پایتون

گاهی ممکن است شما قادر به تشخیص نوع داده نباشید. در این شرایط‌ لازم است با استفاده از ‌تابع اقدام به تشخیص نوع داده نمایید.

به عنوان مثال، در مثال زیر در دستور نخست مقدار str برگشت داده شده و مخفف string یا رشته می باشد.

در مثال دوم نیز int برگشت داده شده و نشانه عدد صحیح می باشد.

 

آشنایی با متغیر در زبان برنامه نویسی پایتون

فرض کنید مقداری آب در داخل ظرفی وجود دارد که شما تمایل دارید بعدا از آن آب‌ استفاده کنید.

در زبان های برنامه نویسی پایتون در شرایطی که شما با مقداری سر و کار داشته باشید که تمایل داشته باشید از آن در موقعیت های دیگر استفاده کنید از متغیر استفاده می شود.

متغیر به صورت کلی به فضایی گفته می شود که مقداری را مشخص می کند. متغیر ها در زبان های برنامه نویسی متعدد به دو دسته پویا و ایستا تقسیم می شوند. در زبان برنامه نویسی پویا مانند پایتون شما جهت ذخیره نوع داده خاص نیاز به متغیر خاصی ندارید.

اما در زبان های برنامه نویسی ایستا شما لازم است برای داده خاص متغیر خاصی را نیز ذخیره نمایید.

جهت تعریف متغیر در زبان برنامه نویسی پایتون از علامت تساوی (=) استفاده شده و به این شکل می باشد که شما ابتدا نام متغیر را می نویسید و سپس پس از نوشتن علامت تساوی مقدار متغیر را مشخص و ذخیره می نمایید.

به عنوان مثال شما در مثال زیر شما متغیر a را ساخته و مقداری رشته با داده Hello world را برای آن مشخص نموده اید.

حال لازم است بدانید چگونه می توانید از این نوع متغیر استفاده نمایید. جهت استفاده از متغیر ساخته شده تنها کافی است نام متغیر را با دستور print تایپ کنید

به این صورت مقدار متغیر a برای شما چاپ می شود.

در زبان برنامه نویسی پایتون متغیر های متعددی ذخیره می شود و شما می توانید برای ذخیره متغیر به جای رشته از عدد نیز استفاده نمایید.

در صورت تغییر میزان متغیر، مقدار جدید ذخیره می شود و مقدار قبلی پاک می شود.

 

آشنایی با عملگرا و عملوند در زبان برنامه نویسی پایتون

به نمادهایی که برای شما محاسبات ریاضی را انجام می دهند عملگرا گفته می شود.به مقادیری که عملگرا ها از آن استفاده می نمایند نیز عملوند گفته می شود.

برای مثال + عملگر و ۴ و ۴ عملوند می باشد.

عملگر های موجود در زبان های برنامه نویسی همان علامت هایی را دارند که در ریاضی از آن استفاده می کنیم. (جمع، تفریق، ضرب، تقسیم)

از پرانتز در زبان برنامه نویسی نیز مانند ریاضیات برای دسته بندی عملیات استفاده می شود. توان رسانی در زبان برنامه نویسی پایتون به شیوه ** می باشد.

در عملیات های برنامه نویسی بر اساس نوع داده نتیجه گیری می شود. مثلا حاصل تقسیم دو عدد صحیح مانند ۸۰ به ۶۰ عدد اعشاری نیست. بلکه عدد صحیح می باشد.

 

عملگرها در زبان برنامه نویسی پایتون دارای چه ترتیبی می باشند؟

زمانی که در برنامه نویسی از تعداد متعددی عملگر استفاده می شود، عملگر ها اولویت بندی شده و ترتیب آنها لحاظ می شود.

برای مثال در عبارت زیر:

ممکن است در حالت عادی گمان کنید که لازم است ۲۰ و ۴۵ را جمع کنید و در ۵ ضرب نموده و از ۵ کم کنید.

اما اولویت بندی در عملگر های زبان برنامه نویسی پایتون به صورت دیگری می باشد.

ترتیب اجرای عملگر ها در زبان برنامه نویسی پایتون به ترتیب به صورت اعداد داخل پرانتز، سپس توان، ضرب/ تقسیم و در آخر جمع و تفریق می باشد.

 

نحوه استفاده از عملگر + و * در رشته ها در زبان برنامه نویسی پایتون

عملگر ها در زبان برنامه نویسی تنها برای اعداد کاربرد ندارند بلکه برای رشته ها نیز قابل استفاده می باشند.

در صورت استفاده از علامت جمع بین دو رشته، آنها را ترکیب نموده و در صورت قرار دادن علامت ضرب، رشته به تعداد عددی که با آن ضرب شده است تکرار خواهد شد.

جهت درک بیشتر این مفهوم به مثال زیر توجه نمایید

آشنایی با توضیحات در زبان برنامه نویسی پایتون

گاهی ممکن است برنامه نویس تمایل داشته باشد متنی را در سورس برنامه اضافه کند، بدون آنکه بخواد در خروجی برنامه تأثیر گذار باشد.

ممکن است این کار را به منظور خوانا تر کردن قسمتی از برنامه انجام دهد.

به این منظور جهت نوشتن توضیحات در زبان برنامه نویسی ‌پایتون می توانید از علامت # استفاده نمایید.

در این مقاله به بررسی و آشنایی با برخی دیگر از اصطلاحات کاربردی در زبان برنامه نویسی پایتون پرداخته شد.

در صورتی که تمایل دارید در کوتاه ترین زمان ممکن به یک برنامه نویس حرفه ای تبدیل شوید و به خوبی زبان برنامه نویسی پایتون را از صفر تا صد یاد بگیرید با پکیج های جامع آموزشی مگاپایتون همراه ما باشید 😊

 

قسمت دوم یادگیری مقدماتی پایتون